Garip olan ne?

Agos, 7 Ağustus 2009

Kadıköy’de, başına bayrak geçirilip boğazına bıçak dayanarak rehin alınan misyonerle ilgili haberleri okudunuz, görüntülerini izlediniz mi?

Yüce basınımız, olayı “Garip rehin alma olayı” başlıklarıyla duyurmayı tercih etse de, bu ve benzeri ‘eylem’ler, memlekette birilerini dehşete düşürmeye, birilerinin kanını dondurmaya devam ediyor.

Daha, İstiklal Caddesi’nde bir Alman turistin öldürülmesinin üzerinden kaç gün geçti? Gregor Kerkelink’in gerçekten 1 lira için mi, yoksa Hıristiyan olduğu için mi öldürüldüğünü henüz öğrenemedik. Öğreneceğimiz de şüpheli, çünkü ilk günün şaşkınlığı geçtikten sonra, gazetelerimiz, televizyonlarımız, cinayetin izini sürmemek üzere sözleşmiş gibi, sessizliğe gömüldüler. Yetkililerden ise çıt yok.

Alman bir turist mi öldürüldü? Katil, “Canım bugün bir Hıristiyan öldürmek istedi” mi dedi? Hadi canım!

Her nedense “garip” bulunan bu son rehine olayı da, öncesi ve sonrasına tam anlamıyla vâkıf olamamamız için haberleştiriliyor adeta. “Allahsızlar, kitapsızlar, misyonerlik yapıyorlar!”, “Ne mutlu Türk’üm diyene!” çığlıkları altında, başına bayrak geçirilmiş, boğazlanmayı bekleyen bir adamın eline bir de Türk bayrağı veriliyor. Polisler izliyor, çevredekiler olan biteni sakin sakin kameraya çekiyor.

Kahraman ve vatansever iyi çocuk olmanın yeni yolu bu. Bir Hıristiyan öldürmekten, bir misyonerin boğazını kesmekten aşağısı kimilerini kurtarmıyor artık. “Ülkemizde kiliseler yer yer apartman katlarına yayıldı. Kimi vatandaşlarımız kâh ikna, kâh çıkar sağlanarak Hıristiyan yapılıyor. AB’ye gireceğiz derken dinimiz elden gidiyor. Takkenin üzerine haç geliyor” diyen Ecevit çiftinin kulakları çınlasın.

*

Yabancı olana, ‘biz’den olmayana karşı öfke, toplumsal kriz zamanlarında ortaya çıkan bir sosyolojik olgu, ve salt Türkiye’ye özgü de değil elbette. Baskın Oran, geçen haftaki yazısında 1920’li ve 30’lu yıllarda Yahudilere sövmenin, hakaret etmenin, Almanya’da nasıl meşru görüldüğünü anlatıyordu. Halil Berktay’ın o dönemle atıfla ‘Weimer Türkiyesi’ diye andığı bugünkü Türkiye’de de, vatan haini olarak görülen aydınlara sövmek serbest. Bir Hıristiyan dövmek, misyoner bıçaklamak, öldürmekse, vatanseverler cennetinden yer ayırtmanın garantisi.

En önemli varoluşsal etkinlik haline gelen ‘tüketim’e katılamadığı, sınıfsal olarak bu hakkı elde edemediği için kendini dışlanmış hisseden, dolayısıyla ‘biz’den biri olamayan bireyin bulduğu, ya da toplumun ona sunduğu kurtuluş yolu... Akdeniz’de, Sakarya’da, Karadeniz’de, Trakya’da çalışmaya gelmiş mevsimlik Kürt işçileri “Kürtleri istemiyoruz” diye taşlayanları hatırlayın.

Salt bizim gibi az gelişmiş memleketlerde değil, müreffeh Batı toplumlarında da, bilhassa 11 Eylül’den sonra ayyuka çıkan bir karabasan bu. ‘Zaman Avrupa’dan Ünal Aslan’ın haberinden öğrendiğimize göre, daha geçenlerde, Almanya’nın Dresden kentinde, Merve El-Şerbini adlı Mısırlı bir kadın, bir mahkeme salonunda, hem de polislerin gözlerinin önünde, Alex W., isimli bir ırkçı tarafından 18 yerinden bıçaklanarak öldürüldü. İşin tuhafı, polis, kadını ve kocasını saldırgan zannetmişti. Hatta polis, El-Şerbini’nin kocasına ateş etmiş ve onu ağır yaralamıştı. Alex W., bir çocuk parkında rastladığı Mısırlı kadına durduk yerde “Pis Müslüman terörist” diye hakaret etmiş, kadın da mahkemeye başvurmuştu.

Yabancı düşmanlığı, ötekine karşı duyulan korku ve ondan kaynaklanan nefret, dünyanın birçok yerinde, özellikle genç kuşakları etkisi altına alıyor.

Galiba bizim memleketin farkı, yönetici koltuğunda oturanların, kitleler üzerinde söz sahibi olanların, adaletin terazisini elinde tutanların, aklıselimi savunmak yerine yangına körükle gitmeyi tercih etmesinden ileri geliyor.

1 yorum:

M. Sefer dedi ki...

Garip olan bir şey yok. Toplumsal kriz zamanlarında böyle bir şey olabileceği hemen hemen kesin gibi bir şey. Hele bizim ülkemizde. Önemli olan bunun kamuoyunda normal karşılanıp karşılanmaması. Yani bir idrak meselesi. Hemen örnek verelim:

1990'lı yılların başında birkaç akademisyen İzmir işgalini yaşayan ve hala hayatta olan yöre insanlarını arar bulur ve onlarla sözlü tarih çalışması yapar. Bir tanesinin söylediği bu gibi şeylerin nasıl içselleştirildiğinin basit bir örneğidir.

O günleri yaşayan bir Ege köylüsünün anlattığına göre Müslüman çeteler yaaşdığı nahiyeyi basar. Çevrede Yunan devriyesi olmadığı için çatışma çıkmaz. Her zamanki gibi birkaç yağma olayı yaşanır sadece. Fakat köyden giderken bir Ermeni dikkatlerini çeker. Soykırımda tüm ailesini kaybetmiş olan bir adamdır o. Onu öldürürler. Köylü mealen şöyle aktarır:

"Bilmemne efenin adamları köyü bastı, Yunan askeri yoktu onlarda kimseye zararı olmayan yerli gavurlardan birini kestiler. Yazık oldu iyi adamdı, bir kaç seneden beri harap vaziyetteki camimizin minaresini yumurta ve kumu karıştırarak eskisinden daha sağlam bir vaziyette tekrar inşa etti. İyi adamdı ama savaş zamanıydı. Yazık oldu."

Anahtar kelimeler: Yerli gavur, iyi adamdı, yazık oldu, savaş zamanıydı, kıldı, yündü.

Ana fikir: Demek ki idrak manasında fazla değişen bir şey yok.